سوئیفت چیست و چه کاربردی دارد

سوئیفت چیست و چه کاربردی دارد؟
 

امروزه دردورانی زندگی می کنیم که پیشرفت فناوری با سرعت بالایی اتفاق میوفتد ،تمام علوم و فنون هرلحظه به روز می شوند. صنعت بانک داری نیز هم جهت با این پیشرفت ها عمل می کند و با استفاده از فناوری رایانه ای و مخابراتی، تحولات  موثری را در این صنعت ایجاد نموده است. طبعا کسانی که در راستای این سیر سریع صنعت بانک داری نبوده و آینده نگری نکنند، به زودی دچار مسائل و مشکلات فراوانی خواهند بود .

با پیشروی و توسعه فعالیتهای تجارتی در دنیا و حضور بانک ها به عنوان وسیله ای برای این امر ، مسئولیت ایجاد خدمات و تسهیلات لازم برای تجار و تسریع بیشتر این مبادلات تجاری توسط بانک ها، سوئیفت به عنوان یک ابزار کاربردی و مفید قادربه پاسخگویی نیازهای بازار جهانی می باشد و در مقایسه با سایر ابزارها انتخاب بهتری است.

سوئیفت که با لغت swift  در دنیا شناخته شده، درحقیقت لغت اختصاری و مخفف       Society for Worldwide  Interbank Financial Telecommunication یا جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی می باشد این سیستم 

پس از اتمام جنگ جهانی دوم به سرعت رشد کرد.

پس از اتمام جنگ جهانی دوم چنین سیستم صدور حواله بین بانکی استاندارد شدیدا مورد نیاز بوددر ابتدای دهه ۱۹۶۰ نمایندگان بانک‌های مطرح و بزرگ اروپایی و آمریکایی تصمیم گرفتند تا باشیوه ای جدید تبادل پیام‌های بین بانکی را به گونه ای طراحی کنند که اتوماسیون سیستم بانکی بین‌المللی را بوجود بیاورد .

بعد از طی شدن چهار سال و اجرای روند قانونی و راه اندازی سوئیفت، در سال 1971 با عضویت پانصد و هجده بانک رسما فعالیت خود را آغاز کرد. 

بعد از برنامه ریزیهای زیاد سرانجام سوئیفت درسال ۱۹۷۳  میلادی مطابق با یک تفاهم‌نامه بین ۲۳۹ بانک از پانزده کشور اروپایی و آمریکای شمالی در شهر بروکسل تاسیس شد. هدف تاسیس سوئیفت جایگزین کردن روش‌های ارتباطی غیر استاندارد در سطح بین‌المللی با یک روش استاندارد جهانی بود. 

سوئیفت در سال 1973 فعالیت خود را شروع نکرد پس از چند سال در ۱۹۷۷ میلادی با عضویت ۵۱۸ بانک از ۲۲ کشور با ارسال پنج هزار پیام در روز نخست راه‌اندازی شد.

سوئیفت درحقیقت یک موسسه غیر انتفاعی و به عبارتی تعاونی می باشد که مالکیت آن اعضایش که بانک ها هستند، تعلق دارد. این سازمان از طرف اعضایش کنترل می شود و برای ایجاد هدفهای به اشتراک گذاشته شده همین اعضا تاسیس شده. اعضا با پرداخت حق عضویت های خود و هزینه های مربوط به تراکنش پیام ها، این سازمان را پشتیبانی می کنند. مدیریت این موسسه به عهده اعضا می باشد. 

اعضای هیات مدیره سوئیفت شامل بیست و پنج نفر است، و این اعضا بر مبنای ماده 14 اساسنامه این شبکه، توسط بانک هایی که عضو هستند انتخاب می شوند .  مطلب حائز اهمیت این است مبلغ سهام اعضا برای هـر سـه سـال بر طبق ارسال پیام ها از روش شبکه تعیین می شود. و در بین اعضا اگر عضوی بیشتر  از شش درصد سهام داشته باشد اجازه دارددو نفر را به هیات مدیره معرفی نماید.
 

چه افرادی می توانند از سوئیفت استفاده کنند؟
 

اولین کسانی که اجازه استفاده از سوئیفت را دارند اعضا هستند ، در ایران بانک ملی و بانک صادرات که از سهامداران و از اعضا سوئیفت هستند این مجوز رادارا می باشند.

گروه دوم اعضای فرعی هستند. شعبه خارج از کشور بانکهای عضو و یا ارگان یا شرکتی که بیشتر از نود درصد از سهامش متعلق به اعضا سوئیفت باشد در شبکه سوئیفت  به عنوان عضو فرعی به حساب می آیند. 

گروه سوم شرکت کننده هادر سوئیفت می باشند. این گروه عضوهای می باشند که بانکی نیستند ولی در یکی از شاخه های عملیاتهای بانکی فعالیت دارند. مانند واسطه های بورس که در زمینه هایی مثل معاملات ارزی و سهام فعالیت دارند.

نکته: کسانی که شرکت کننده سوئیفت هستند فقط می توانند بر اساس تخصص خود یک مدل از پیام را دریافت و یا ارسال نمایند. 
 

 

کاربرد شبکه سوئیفت

شبکه سوئیفت  یکی از موسساتی است کهتوانست تغییری در بانک داری مدرن امروزی ایجاد کند .تلکس telexسیستمی بود که قبل از سوئیفت در این شبکه انتقال استفاده می شد. اما به دلیل نا امن بودن و به روز نبودن اعتبار چندانی  نداشت.

بر خلاف تلکس سوئیفت، سیستمی امن بوجود آورد که در سرسر جهان در حدود دویست و دوازده کشور، بیش از ده هزار موسسه و بانک در حال بهره گیری از این سیستم برای تراکنش های مالی خود هستند. 

 

شرایط سوئیفت و استفاده از آن در ایران
 

در سال 1364 ایران قصد داشت در سوئیفت عضو شود ولی به دلیل شرایط جنگ تحمیلی این امر محقق نشد .سرانجام در سال 1371 پس از کشمکش های زیاد بانک مرکزی به همراه پنج بانک  صادرات، ملی، تجارت، ملت و سپه به عضویت سیستم جهانی سوئیفت درآمده و زسما به سوئیفت متصل شدند.

اما این عضویت فقط چند سال ادامه داشت با تشدیداختلاف نظر و تحریم‌های سیاسی اروپا و آمریکا علیه ایران درخصوص مسائل هسته‌ای در اسفند سال 1390 ارتباط رسمی بانک مرکزی با سیستم SWIFT قطع گردید همین امر باعث شد تا بانک‌های ایرانی برای مبادلات تجاری از شیوه های غیر رسمی و کمک گرفتن از بانک‌های واسط کشور های دیگری مثل ترکیه و امارات به انتقال پول بپردازند این شیوه علاوه بر متحمل شدن هزینه‌های زیاد ، سرعت نقل و انتقالات ارزی را هم کند کرد.

انجام حواله های سوییفت از طریق بانکها و صرافی ها مجاز در ایران امکان پذیر است.